लग्न करणे ही वैयक्तिक बाब असली तरी ती कोणाची वैयक्तिक बाब आहे. लग्नानंतर लोक असे प्रश्न विचारतात की लग्न करून काही अनोखे काम केले आहे. या प्रश्नांची उत्तरे मिळाल्यावरच जणू यूपीएससीची परीक्षा उत्तीर्ण होईल, अशी त्यांची इच्छा असते.

यातील काही प्रश्न असे असतात की फक्त मुलींनाच ऐकावे लागते. हे प्रश्न केवळ नातेवाइकांमध्येच नाही, तर ऑफिस, पार्टी किंवा गेट-टूगेदरमध्येही, अ’नौपचारिकपणे किंवा वि’नोदानेही विचारले जातात. पण हे विचारू नये. ते मुलीला फक्त अ’स्वस्थ करत नाही तर ते त्यांच्या मुळाशी खूप लैं’गिकता वादी देखील आहेत.

मला माहित आहे की तुमच्यापैकी अनेकांना असे काही बोलू नये म्हणून जागरूक असले पाहिजे जे लैं’गिक आहे, परंतु नकळत आपण असे बरेच काही बोलतो. तर आज आम्ही अशा प्रश्नांबद्दल बोलणार आहोत जे तुम्ही कोणत्याही विवाहित महिलेला विचारू नयेत. अजाणतेपणी लिं’गवादी असण्याला काय म्हणतात?

त्यामुळे आज आपण ज्या मुद्द्याबद्दल बोलत आहोत त्याला ‘सटल से’क्सिझम’ म्हणतात. सोप्या भाषेत सांगायचे तर त्या फालतू गोष्टी ज्या तुम्ही मुलीला फक्त ती मुलगी आहे म्हणून त्याचे उत्तर देते. त्या मुली ऐवजी मुलगा असता तर तूम्ही कधीच त्या गोष्टी बोलल्या नसत्या.

लग्नात दोघांच्याही भूमिका आणि जबाबदाऱ्या असतात. घरां मध्येही अशा गोष्टी नवख्या सुनांना सांगितल्या जातात. की, “मुली, लाडू कधी मिळताय मग?” “अहो दीदी, कधी बनवताय आंटी?” “तुम्ही ताई/नानी/आजी कधी बनवताय?”

अनेक वेळा लग्नानंतर आठवडाभरानंतरच नातेवाईक असे प्रश्न उपस्थित करू लागतात. भाऊ, लग्नाच्या आठवडाभरानंतर मुलीने तुम्हाला आनंदाची बातमी सांगावी, किंवा मुलाला जन्म देऊन ती तुम्हाला द्यावी, हे जैविकदृष्ट्याही शक्य नाही. शरीराची रचना अशी आहे की फक्त मुलगीच मूल देऊ शकते.

पण याचा अर्थ असा नाही की लग्नानंतर तिचं काम मुलं जन्माला घालण आहे. मुलाच्या जन्मानंतर त्याची जबाबदारी असते. जेव्हा दोन लोक लग्न करतात, तेव्हा याचा अर्थ असा होतो की दोघेही त्यांच्या भावी आयुष्याचे निर्णय एकत्र घेतील. मुलाची काळजी घेण्याची जबाबदारी दोघांची आहे. असे नाही की स्त्रीचे काम फक्त मुले जन्माला घालणे आणि पुरुषाचे काम पैसे मिळवून मूल वाढवणे आहे. आयुष्य इतकं साधं नाही मित्रा.

विवाहित स्त्रीला मूल होईपर्यंत तीच स्त्रित्व पूर्ण होत नाही, असा सर्वसामान्य समज आहे. असे प्रश्‍न विचारल्यावर तुम्ही मुलाबद्दल काय विचार केलात, मग तुम्ही या विचारसरणीला चालना देत आहात.

तिसरे म्हणजे, मूल असणे किंवा नसणे हा प्रत्येकाचा वैयक्तिक निर्णय आहे. कधीकधी स्त्रीमध्ये किंवा पुरुषामध्ये गुंतागुंत होऊ शकते. ज्याच्याशी ते आधीच लढत आहेत किंवा उपचार घेत आहेत. आणि सर्वात महत्वाची गोष्ट – एखाद्याला मूल होऊ इच्छित नाही. ही अतिशय खाजगी बाब आहे, जी सार्वजनिकपणे विचारू नये.

हे 5 प्रश्न अजिबात विचारायचे नाहीत – एक प्रश्न जो जवळजवळ प्रत्येक नोकरी करणाऱ्या विवाहित स्त्रीला ऐकावा लागतो – ‘तुम्ही घर आणि ऑफिस कसे सांभाळता?

हे काम पती-पत्नी दोघेही करतात. पण हा प्रश्न फक्त मुलींनाच विचारला जातो. आणि हे स्वतःच खूप पि’तृसत्ताक आहे. घर आणि ऑफिस तुम्ही कसं सांभाळता यामागची कल्पना म्हणजे घर सांभाळणं ही मुलीची जबाबदारी आहे. का’म जीवनाचा समतोल राखणे हे मुलीचे काम आहे. पण तसे नाही. घर नेहमीच माणसांनी बनलेले असते. त्यात प्रत्येकाची स्वतःची भूमिका आणि जबाबदारी आहे. लग्नानंतर जबाबदारी वाढू शकते किंवा त्यात काही फरक पडू शकतो. पण हे पती-पत्नी दोघांच्याही बाबतीत होऊ शकते.

‘लग्नानंतर चेह-यावर चांगलीच चमक आली’ – ही गोष्ट अनेकदा विवाहित मुलगी किंवा नवविवाहित मुलीकडून ऐकायला मिळते. असे बोलून आपण त्या मुलीला पूरक आहोत असे. लोकांना वाटते. पण ते खरोखर पूरक नाही. खूप आनंदी व्हावे ही या कौ’तुकामागची कल्पना आहे. यामुळे चमक आली आहे.

से’क्स लाईफच्या संदर्भात विचारपुस करणे, या अतिशय वैयक्ति क गोष्टी आहेत ज्या कोणालाही अस्वस्थ करतात. लग्नानंतर मुलींकडून अनेकदा ऐकायला मिळते की, “तुमच्या नवऱ्याला जरा खायला द्या” किंवा “आता जेवण जरा कमी करा, खूप वजन वाढले आहे. ही गोष्ट चिंतेत अनेकदा बोलली जाते. पण हे मुलीला सांगणे.

हे चूक आहे. तिचा नवरा एक व्यक्ती आहे, त्या मुलीची जबाबदारी नाही. पतीच्या खाण्यापिण्याची जबाबदारी मुलीची नाही. बहुतेक घरांमध्ये स्वयंपाकघर मुलीच हाताळतात, त्यामुळे तुम्ही ही गोष्ट त्यांना सांगाल. पण प्रत्येक घरात असे घडतेच असे नाही. आणि हे आवश्यक नाही की नवरा फक्त घरचे अन्न खातो, जे बायको किंवा कोणीतरी बनवते.

असे कधीच म्हणु नका की, तू खूप क्रूर बायको आहे, ती काही करत नाही. बिचार्‍या नवर्‍याला खायला देत नाही, म्हणून तो बारिक होत आहे किंवा बिचार्‍या नवर्‍याला बाहेर जाऊन जेवावे लागते, म्हणून तो लठ्ठ झाला आहे. कोणत्याही विवाहित मुलीला किंवा लग्न करणार असलेल्या मुलीला विचारू नका की ‘आता नोकरीचे काय? तू काम करशील की सोडशील?”

आता हा प्रश्न न विचारण्याचे कारण मी सांगणार नाही. विचार करा, हा प्रश्न तुम्ही एखाद्या मुलाला विचाराल का? “भाऊ, लग्न होणार आहे. तुम्हाला नोकरीबद्दल काय वाटले? सोडशील का?” नाही? कारण लग्नानंतर कोणता मुलगा नोकरी सोडतो. हा प्रश्न किती फा’लतू आहे. किंवा नोकरी करणे हे त्याचे काम आहे असे तुम्हाला वाटेल. पैसे मिळवणे ही त्याची जबाबदारी आहे.

पण भाऊ, नोकरी मिळवणे ही सुद्धा मुलीची जबाबदारी असू शकते. किंवा त्याची निवड असू शकते. हा त्यांच्या वैयक्तिक आयुष्याचा प्रश्न आहे. घर कोणाला सांभाळायचे आहे आणि काम कोणाला करायचे आहे, याची ते वर्गवारी करतील. किंवा दोघांना ही काम करावे लागेल आणि दोघांनी मिळून घर सांभाळावे लागेल. तेच वैयक्तिक व्याख्यान इथेही लागू होते.

असे अजून बरेच प्रश्न आहेत. जसे की ‘तुझा नवरा तुला पार्टी करू देतो? तू किती भाग्यवान आहेस!’ किंवा ‘पती घरातील कामात मदत करतो’ किंवा ‘तुम्ही तुमचे आडनाव कधी बदलत आहात?
कृपया हे सर्व बोलणे ताबडतोब थांबवा.

टिप – मित्रांनो कुठल्याही प्रकारची अंध श्रद्धा पसरविणे हा आमच्या पेज चा उद्देश नसून केवळ भारतीय समाज मान्य असलेल्या कथा उपाय व विधी या माध्यमातून आपल्या पर्यंत पोहचविले जातात. आमचे पेज कोणत्याही प्रकारच्या अंध श्रद्धेला खतपाणी घालत नाही. इथे शे’अर होणारे लेख हे फक्त माहिती साठीच आहेत त्यांचा वापर अंध श्रद्धा म्हणून कृपया करू नये.

तर मित्रांनो तुम्हाला काय अजून वाचायला आवडेल हे आम्हाला तुमच्या कमेंट मार्फत जरुर कळवा. कारण तुमची एक कमेंट आमचे प्रो’त्साहन वाढवत असते. तसेच, आमचे फेसबुक पेज नक्की लाईक करा जेणेकरून तुम्हाला आमच्या सर्व अपडेट्स वेळेवर मिळत राहतील आणि त्याच बरोबर आमचे फेसबुक पेज शे’अर हि नक्की करा धन्यवाद..!!